De Participatiewet heeft als doel zo veel mogelijk mensen (weer) deel te laten nemen aan het arbeidsproces. In de praktijk blijkt dit doel nog niet zo makkelijk te behalen. Sterker nog: in veel gemeenten worden mensen met een bijstandsuitkering aan hun lot overgelaten. Hierdoor dreigt de bijstand voor deze mensen geen tussen-, maar eindstation te worden.
Volgens de Participatiewet is het gewenst dat iedereen met een uitkering een tegenprestatie levert die van maatschappelijk nut is. Gemeenten blijken hun bijstandsgerechtigden echter op te delen in twee groepen: kansrijk en kansarm. Het budget dat de gemeenten hebben, besteden zij vooral aan de groep kansrijke bijstandsgerechtigden. De kansarme groep valt dus buiten de boot en ook de tegenprestatie raakt ondergesneeuwd. Werken aan de eigen gezondheid of bijvoorbeeld het deelnemen aan computerlessen worden voor hen al als een goede tegenprestatie gezien.
Wethouders in heel Nederland klagen al langer over het budget dat zij hebben om de Participatiewet uit te voeren. Volgens hen is er onvoldoende budget om iedere uitkeringsgerechtigde te laten re-integreren op de arbeidsmarkt. Niet verwonderlijk dus dat gemeenten zich zijn gaan richten op de kansrijken. Overigens zijn veel gemeenten het ook niet eens met het standpunt dat zij te weinig zouden doen voor de kansarmen. Uit onderzoek van de Universiteit van Amsterdam blijkt dat de meeste wethouders vinden dat zij wel degelijk de kansarmen helpen in de vorm van van allerlei activiteiten.
Uit het onderzoek van de UvA trekt hoogleraar actief burgerschap Monique Kremer echter andere conclusies. Volgens haar is in ieder geval de helft van alle bijstandsgerechtigden opgegeven door de gemeenten. Deze mensen hoeven niet meer te solliciteren, maar krijgen op dit vlak ook geen hulp meer. Monique Kremer ziet echter nog kansen voor deze mensen en benadrukt het belang van persoonlijke aandacht. In veel gevallen krijgt de bijstandsgerechtigde slechts een keer een persoonlijk gesprek met een professional. Slechts één gesprek is echter niet voldoende om mensen te activeren en actief te houden. Op dit vlak zou dus nog heel wat winst te behalen zijn. Zolang hiermee niets wordt gedaan, lijkt de bijstand helaas voor een grote groep mensen het eindstation te blijven.
Terug naar blog