Werken met een WIA-uitkering resulteert in een lastige spagaat

23-12-2021- Redactie

Voor mensen in de WIA kan werken met een uitkering knap ingewikkeld zijn. Zo bericht Trouw over Jerry die werkt naast zijn WIA-uitkering en als gevolg van een foutje het veertienvoudige moet terugbetalen. 

Case

De case van Jerry is bijzonder en niet representatief voor alle werkenden met een WIA-uitkering. Maar de case toont wel goed aan hoe attent je moet zijn bij werken naast een uitkering als de situatie wijzigt. Jerry kwam door een psychose in de WIA terecht en werd voor 70 procent afgekeurd. Maar hij kon desalniettemin vanuit een WIA-uitkering aan de slag als docent met een vaste dienstbetrekking. Door persoonlijke omstandigheden besloot hij verder te gaan als zzp'er. Hoewel hij goed verdiende, voldeed hij niet meer aan de bandbreedte van verdiensten waarbinnen hij moest opereren. Dat de regels hierin strikt zijn, blijkt uit het feit dat specifiek gekeken werd naar het belastbare inkomen en niet naar de absolute verdiensten van Jerry. Dat betekende in zijn geval dat na de verrekening van de bedrijfskosten, plus arbeidskorting, er 1900 euro over bleef aan de strijkstok in plaats van de ondergrens van 2900 euro waaraan voldaan moest worden. Zo kunnen we lezen in het artikel van Trouw.

Algemene situatie

Als de situatie stabiel is, gaat werken naast een uitkering vaak goed. Maar al langer is bekend dat een verandering in de werksituatie grote consequenties kan hebben voor iemand met een WIA-uitkering. De Landelijke Cliëntenraad becijferde eerder dat 60 procent van de mensen die gaat werken met een uitkering in problemen komt. Vaak ontstaat er dan een gat omdat loon, uitkeringen en toeslagen niet meer voldoende op elkaar zijn afgestemd. De uitkomst daarvan is dat het hoofddoel van het stelsel onder druk komt te staan: het zoveel mogelijk laten lonen van werk. Daarnaast maakt het werkenden met een WIA-uitkering onzeker over hun inkomen. 

Reactie UWV en het kabinet

Het UWV heeft Jerry al toegezegd de case opnieuw tegen het licht te houden. Een woordvoerder benadrukt dat de wet zo ingericht is dat werken moet lonen en hoe meer iemand zijn mogelijkheden benut des te gunstiger de rekenregel wordt uitgelegd. De keerzijde is echter dat een terugval soms onvoorziene gevolgen heeft. In andere woorden: als de inkomsten omlaag gaan dan kunnen zowel de inkomsten als de uitkering lager uitvallen. Ook het kabinet zit ermee in zijn maag. Zo stuurde staatssecretaris Dennis Wiersma van Sociale zaken en Werkgelegenheid vorige week een uitgebreide brief naar de Tweede Kamer met een duidelijke aanbeveling: het stelsel moet simpeler. 

Terug naar blog