Ingegaan op 1 januari 2015 is de Participatiewet een samenvoeging van de Wet Werk en Bijstand, Wet Sociale Werkvoorziening en een deel van de Wajong. Onder de Participatiewet valt iedereen die kan werken maar het op de arbeidsmarkt zonder ondersteuning niet redt.
Het doel van de Participatiewet is om meer mensen met een ziekte of een beperking bij een gewone werkgever aan het werk te krijgen. In de Participatiewet is vastgelegd dat gemeenten verantwoordelijk zijn voor de re-integratie naar arbeid van werknemers die behoren tot de gemeentelijke doelgroep. Gemeenten mogen hiervoor uitkeringsgeld inzetten om mensen die niet zelfstandig het minimumloon kunnen verdienen te helpen aan een baan. Onderdeel van de Participatiewet is de Banenafspraak die zorgt voor extra ondersteuning.
Bij de Participatiewet hoort de Banenafspraak, die zorgt voor extra ondersteuning. Met de Banenafspraak wordt concreet ingezet op het realiseren van extra banen bij reguliere werkgevers voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. In 2026 moeten er 125.000 banen zijn bijgekomen waarvan 100.000 in de marktsector en 25.000 in de overheidssector. Wie aangemerkt wordt als arbeidsongeschikt is vastgelegd in het doelgroepenregister.
De overheid biedt verschillende subsidies en regelingen rondom de Participatiewet om werkgevers te stimuleren om mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen. Zo kan een werkgever bij de gemeente een loonkostensubsidie aanvragen wanneer de werknemer niet in staat is om het minimumloon te verdienen. Een andere aantrekkelijke regeling is die van de looncompensatie bij ziekte (no-risk polis). Wanneer de werknemer ziek wordt, compenseert het UWV maximaal vijf jaar de doorbetaling van het loon.